پروژه دلتا چیست ؟

پروژه دلتا یکی از موضوعات مورد بررسی و در واقع راهبرد پیشنهادی کمیته خطر جاری در خصوص مسائل ایران می‌باشد که در مهرماه ۸۴ به دولت بوش پیشنهاد شد. این کمیته با توجه به استحکام نظام جمهوری اسلامی و شکست ده‌ها استراتژی در مقابل ملت ایران در طول سال‌های گذشته، جنگ سخت را بی‌فایده دانسته و خواستار توجه بیشتر دولت ایالات متحده به پروژه‌ی نرم افزاری «براندازی از دورن» شدند!

جنگ نرم و عملیات روانی – در گزارش کمیته خطر جاری که تحت عنوان «ایران- امریکا، رهیافت جدید» توسط مارک پالمر جمع‌بندی و تدوین شد، تنها راه سرنگون سازی نظام جمهوری اسلامی، پیگیری مکانیسم‌های جنگ نرم و استفاده از تکنیک‌های عملیات روانی تبلیغاتی با استفاده از ۳ تاکتیک دکترین مهار، نبرد رسانه‌ای و ساماندهی و پشتیبانی نافرمانی مدنی، مورد تأکید و توصیه قرار گرفت.

این گزارش دارای ۱۵ محور کلی به ترتیب زیر است:

 

1. ایران باید در صدر برنامه سیاست خارجی امریکا در چهار سال آینده قرار گیرد. واشنگتن اکنون به رویکرد جدیدی نیاز دارد. باید همه نیروها برای این استراتژی بسیج شوند. باید درس‌های گذشته مورد بازبینی قرار گیرد، درس‌هایی که از فروپاشی بلوک شرق به یادگار مانده است و هم چنین درس‌هایی که از تغییر حکومت‌ها در کشورهایی مثل شیلی و اندونزی گرفته شد.

 

2. این کشور علاوه بر برنامه‌ی هسته‌ای‌اش، با حمایت از گروه‌هایی چون حزب‌الله، حماس و جهاد اسلامی و گروه‌هایی در عراق، مانع تحقق منافع امریکا در منطقه می‌شود. از سویی دیگر ثروت رو به رشد نفت ایران، توانایی و ظرفیت آن را در داخل کشور و منطقه افزایش می‌دهد. فرصتی که در این میان وجود دارد، استفاده از ضعف سیاست‌های اقتصادی و اختلافات درونی ایران است.

 

3. دامن زدن به نافرمانی مدنی در تشکل‌های دانشجویی و نهادهای غیر دولتی و صنفی از ابزارهای مهم فشار بر ایران است.

 

4. باید برای بازگشایی سفارت ایالات متحده در تهران ابراز تمایل کنیم. همزمان باید یکی از بلندپایه ترین مقامات خود را بعنوان فرد شماره یک، در این سیاست جدید در مقابل ایران انتخاب و معرفی کنیم. این فرد می‌تواند یکی از کنسول‌های وزارت خارجه باشد و باید به طور مرتب حمایت خود را از حقوق بشر و دموکراسی در ایران مورد تأکید قرار داد. از این طریق می‌توانیم ارتباط خود را با مردم ایران تقویت کنیم.

 

5. اگر قرار است گفتگو و تعامل با ایران صورت گیرد، باید با مقامات با نفوذ ایرانی و آن‌ها که قدرت واقعی و کافی برای تصمیم‌گیری‌ها دارند، انجام شود، همچون مقامات مورد وثوق و تأیید رهبری ایران. باید دانست در این باره دیگران در ایران چنین قدرتی ندارند.

 

6. باید شبکه‌های متعدد رادیو و تلویزیونی را برای ایرانیان تدارک دید و پیام‌های خود را با پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌های روز، به دست مردم ایران برسانیم.

 

7. درباره فعالیت هسته‌ای ایران، باید با احتیاط و دوراندیشی و چند جانبه عمل کرد. باید فشارها را بر ایران بیشتر کرد و در صورت استنکاف ایران، پرونده این کشور را به شورای امنیت فرستاد. گرچه اولویت اول، اعمال فشار دیپلماسی از طریق متحدان است به گونه‌ای که ایران داوطلبانه از فعالیت‌ها و برنامه هسته‌ای خود چشم‌پوشی کند.

 

8. حمایت از اپوزیسیون هم می‌تواند از عوامل مؤثر بر تغییر رژیم ایران باشد. سفر فعالان جوان خارجی از کشورهای متحد ایالات متحده به ایران، راه دیگری در این رویکرد است. این افراد می‌توانند بعنوان جهانگرد وارد ایران شوند و در صورت نیاز به جنبش‌های مدنی و نافرمانی‌ها بپیوندند.

 

9. باید فعالیت NGOهای امریکایی را در ایران تسهیل کنیم و به صدور ویزا همت گماریم. دعوت فعالان جوان ایرانی به خارج، برای شرکت در سمینارهای کوچک هم، اقدام مهمی است. این کار در صربستان، فیلیپین، اندونزی و شیلی و کشورهای دیگر جواب داده است. این افراد باید از سوی مقامات امریکایی انتخاب شوند، نه نهادهای ایرانی.

 

10. سفارتخانه‌های کشورهای دیگر هم می‌توانند در تهران برای ما مؤثر باشند. حضور در جلسات محاکمه، درخواست مشترک برای آزادی زندانیان سیاسی، کمک مالی به خانواده‌های زندانیان و گروه‌های مخالف حکومت و حتی نظارت یا مشارکت در اعتراض ها، از جمله این راه‌های تأثیرگذار است. کنگره باید تصویب قانونی به نام «آزادی ایران» را بررسی کند تا از طریق آن حمایت کافی از آن را بعمل آورد.

 

11. تضعیف ستون‌های حمایتی حکومت ایران که همانا سرویس‌های امنیتی و نظامی این کشور می‌باشند، باید در دستور کار قرار گیرند.

 

12. سرویس‌های امنیتی و قضایی امریکا و متحدانش باید در همکاری با سازمان‌های حقوق بشر به جمع‌آوری مدارک و شواهدی در متهم کردن مسئولین ایرانی به موارد شبیه میکونوس اقدام کنند.

 

13. باید رهبران روحانی ایران را که در رأس قدرت هستند، وادار کرد از قدرت سیاسی به صورت مسالمت‌آمیز کناره بگیرند.

 

14.باید قدرت بسیج و سپاه را از میان برد و در وزارت اطلاعات تغییرات اساسی ایجاد و یا به طور کلی آن را حذف کرد.

 

15. گفتگو با دولت ایران هم باید در دستور کار باشد. ما باید تعامل خود را برای دیدار با مقامات ایران و بحث و گفتگو درباره موضوعات مورد علاقه و نگرانی دو طرف نشان دهیم».

 

بسترها و زمینه های موفقیت دشمن در جنگ نرم:

 

1ـ رشد و گسترش سبک زندگی غربی

۲ـ تقویت جریان سکولار

۳ـ تضعیف نظام فقاهتی و جایگاه مراجع تقلید

۴ـ ایجاد شائبه ناکارآمدی نظام اسلامی

۵ـ رشد جمعیت جوان

۶ـ فقر در شناخت لازم و کامل از ابزارها و فن آوری های مدرن

۷ـ تفاوت در سبک زندگی و تبع تفاوت نسلی

۸ـ عقب ماندگی در فن آوری ها

۹ـ تعمیق و تراکم شکاف های اجتماعی موجود

 

عوامل تشدید کننده موفقیت دشمن در جنگ نرم

 

1ـ فقر کار تئوریک

۲ـ ابهام در سیاست فرهنگی رسمی نظام

۳ـ عمل زدگی مسئولین و مدیران فرهنگی

۴ـ مسأله یابی غلط

۵ـ بی ثباتی در عرصه قانونگذاری و بلاتکلیفی قوانین

۶ـ شکاف میان مسئولین و نخبگان

۷ـ پراکنده کاری و نبود انسجام و همکاری بین فعالان فرهنگی جبهه انقلاب اسلامی

۸ـ برخوردهای سیاسی، تبلیغاتی و غیرعلمی با مفاهیم

 

روش‌های مقابله با تهدیدات نرم

 

با بهره‌گیری از سازوکارهای مختلف، هم می‌توان از اعمال تهدیدات نرم پیشگیری کرد و هم می‌توان با مداخله‌های مؤثر، دامنه تأثیرات آن‌ها را از میان راند. برخی از آن‌ روش‌ها عبارتنداز:

۱ـ واکسیناسیون فرهنگی جامعه

۲ـ تقویت منابع قدرت نرم

۳ـ عملیات روانی متقابل

۴ـ گسترش دامنه و شمول فعالیت های فرهنگی و افزایش فرهنگی جذاب

۵ـ خلع سلاح روانی اپوزیسیون

۶ـ استفاده از راهبردهای ویژه در مورد اقوام و اقلیت ها

۷ـ استفاده از دیپلماسی عمومی فعال

۸ـ تبدیل قدرت نرم دشمن به فرصتی برای افزایش قدرت نرم خود

 

ابعاد قدرت نرم در فرآیند انقلاب اسلامی ایران

 

قدرت نرم در فرآیند انقلاب اسلامی ایران در سطح تحلیل داخلی، منطقه ای و بین المللی دارای اهمیت قابل توجهی بود .انقلاب اسلامی ایران را می‌توان تجلی تحقق قدرت نرم به معنای توانایی نفوذ در رفتار دیگران بدون تهدید و یا پرداخت هزینة محسوس به شمار آورد.

 

الف) در سطح تحلیل داخلی

براساس زیرساخت‌ها و الزامات فکری و فرهنگی سند چشم‌انداز بیست‌ساله نظام، تعمیق معرفت و بصیرت دینی آحاد جامعه و تقویت و تحکیم ارزش‌های اسلامی و اخلاقی که حوزه‌های فردی و اجتماعی و همچنین برجسته‌سازی مستمر و همه‌جانبه اندیشه‌های دینی و سیاسی حضرت امام خمینی (ره) در حوزه‌های تصمیم‌سازی و تصمیم‌‌گیری، برنامه‌ریزی و اجرایی دستگاه‌های نظام جمهوری اسلامی به ویژه سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی و آموزشی و اصلاح نوسازی نظام آموزشی و تعلیم و تربیت کشور و تعمیق تفکر و فرهنگ بسیجی در زمرة اولویت‌های نرم‌افزاری نظام جمهوری اسلامی ایران قلمداد می‌گردد.

۱ـ رهبری فرهمند امام خمینی

۲ـ وحدت و اعتماد ملی

۳ـ توسعه دانایی محور

۴ـ جنبش نرم افزاری

۵ـ سیاست فرهنگی

 

ب) در سطح تحلیل منطقه‌ای

در زمرة ابعاد قدرت نرم‌افزاری انقلاب اسلامی ایران در سطح منطقه‌ای می‌توان به مواردی از جمله بازسازی تمدن اسلامی، ارتقای بیداری اسلامی، احیای هویت جهان اسلام، محوریت ثبات منطقه‌ای و جهانی کردن مبارزه با صهیونیسم اشاره کرد که ذیلاً به تجزیه و تحلیل این جنبه‌ها پرداخته می‌شود:

۱ـ بازسازی تمدن اسلامی

۲ـ ارتقای بیداری اسلامی

۳ـ احیای هویت جهان اسلام

۴ـ محوریت ثبات منطقه ای

۵ـ جهانی کردن مبارزه با صهیونیسم

 

ج) در سطح تحلیل بین الملل

شرایط بروز قدرت نرم طی سال‌های اخیر به شکلی باورنکردنی تغییر یافته است. انقلاب اطلاعات و جهانی شدن، جهان را دستخوش تغییرات بنیادین ساخته است و موجب شکل‌گیری جوامع و شبکه‌های مجازی شده که مرزهای کشورها را در هم نوردیده و همکاری‌های فراملی و عاملان غیرحکومتی را گسترش بخشیده است. قدرت نرم سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی موجب جلب و جذب شهروندان برای ایجاد ائتلاف‌های بین‌ ملتی شده است.

۱ـ به چالش کشیدن هژمونی فرهنگی غرب

۲ـ گشایش جبهه ثالث در نظام بین الملل

۳ـ پرچمداری انقلاب فرهنگی جهانی

 

موانع وراهکارهای ارتقای جایگاه و نقش قدرت نرم در روند تکاملی انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی ایران گرچه توانست جایگاه و اهمیت قدرت نرم را با توجه به نقش فرهنگ انقلاب اسلامی در جهان اسلام را از حاشیه به متن بکشاند و تعادل قدرت را در عرصه بین‌المللی به نفع کشورهای جهان سوم رقم زند و معنویت تبیین نماید لیکن باید از هر گونه افراط و تفریط در این زمینه خودداری ورزد.

در این رابطه لازم است به آسیب شناسی سیاست های فرهنگی ناظر بر ارتقای نقش و جایگاه قدرت نرم پرداخته شود و سپس راهکارهای تقویت و گسترش توان و بهره گیری از قدرت نرم مورد مطالعه قرار گیرد:

 

الف) آسیب‌شناسی جایگاه و نقش قدرت نرم در انقلاب اسلامی

 

در زمره‌ی آسیب‌های سیاست فرهنگی به عنوان خط‌مشی نرم‌افزاری نظام مردم‌سالار دینی می‌توان به موارد زیر به عنوان موانع فراروی تحقق قدرت نرم در فرآیند انقلاب اسلامی اشاره کرد:

 

1- عدم برنامه‌ریزی جامع و همه‌جانبه‌نگر به دلیل نبود یک ابرسیستم ملی در برنامه‌ریزی آموزشی و روزمرگی و مقطعی و موقت و شتابان بودن سیاست‌های فرهنگی با توجه به عدم هماهنگی سیاست‌های فرهنگی با سایر برنامه‌های توسعه کشور و نیز عدم تناسب سیاست‌های فرهنگی با جامعه‌شناسی فضای زندگی، آمایش سرزمینی و ژئوکالچر کشور.

 

2- عدم تحقق بسترها و زیرساخت‌های فرهنگی به دلیل عدم هماهنگی میان کانال‌های جامعه‌پذیری و فرهنگ‌سازی و توسعه نیافتگی فرهنگی ناشی از تضاد بین نهادهای فرهنگ‌پذیری شامل خانواده، گروه‌های همسال، گروه‌های مرجع، رسانه‌ها و مراکز آموزشی

 

3- سیاست‌های تدافعی، سلبی، سلیقه‌ای، سطحی، ظاهر گرا، بی‌ثبات و شتابزده به جای سیاست‌های تعاملی، پویا، ایجابی و سنجیده متناسب با پیش‌بینی آینده‌ی فرآیندهای جهانی و منطبق با شناخت وضعیت طبقات و اقشار اجتماعی در داخل کشور.

 

4- سیاست‌زدگی فرهنگی یا استیلای سیاست بر فرهنگ به جای تعامل و همگونی بین چهار حوزة سیاست، فرهنگ، اجتماع و اقتصاد براساس نگرش پارسونزی.

 

5- آمیختگی فرهنگ با ملاحظات امنیتی به گونه‌ای که با خرده‌فرهنگ‌های قومی و میکروناسیونالیسم برخورد سخت‌افزاری صورت می‌پذیرد بدون اینکه آستانه امنیت، فراتر تلقی شود و همچنین بروز هر ناهنجاری به عنوان مقوله‌ای ضد امنیتی قلمداد می‌شود.

 

6- افراط و تفریط در سیاست‌های فرهنگی و برنامه‌ریزی‌های آموزشی.

 

7- تمرکز فعالیت‌های فرهنگی در دست دولت به جای واگذاری بخش فرهنگی به نهادهای جامعه مدنی

 

8- دخیل بودن مراکز، نهادها و وزارتخانه‌های مختلف در سیاست‌های فرهنگی کشور به گونه‌ای که گاه بین سیاست‌های مؤسسات تأثیرگذار بر سیاست‌ نرم‌افزاری کشور تضاد و ناهمگونی وجود دارد.

 

9- نامشخص‌ بودن کار ویژه‌های نرم‌افزاری در سیاست ‌فرهنگی به گونه‌ای که بین تبلیغ به معنای سخن همدلانه و مفاهمه آمیز با ارشاد به معنای وعظ و اندرز یکسویه تمیز داده نمی‌شود.

 

10- عدم تناسب بین سیاست‌های اعلامی و اعمالی به دلیل عدم محاسبه ظرفیت‌ها قبل از بیان وعده‌های سیاسی فرهنگی، شعارزدگی، فرصت‌طلبی ایدئولوژیک و اعلام طرح‌ها قبل از تأمین بودجه‌ها و منابع مالی مورد نیاز٫

 

11- ناهماهنگی بین سطوح محلی، ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در سیاست فرهنگی با توجه به عدم تفکیک سطوح تحلیل و نیز نبود برنامه‌‌ریزی جامع مبتنی بر هماهنگی کارکرد نهادهای دولتی، شبه دولتی و غیردولتی متکفل در امور فرهنگی.

 

12- آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی ناشی از فقر، فساد و تبعیض که منجر به بی‌ثباتی و ضعف فرهنگی می‌گردد.

 

13- انفعال و خودباختگی روشنفکران سکولار و غربزده نسبت به فرهنگ غربی و غفلت آنان از تهاجم فرهنگی از بیرون و درون کشور.

 

14- فقدان برنامه‌ریزی در نظام آموزشی کشور در جهت اسلامی شدن محیط دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش و احتمال دوری مراکز آموزشی از فرهنگ و ارزش‌های استقلال طلبانه‌ی انقلاب اسلامی.

 

15- عدم نظارت عمومی و ملی یا سازمانی به صورت واقع بینانه و هماهنگ بر روند اجرای مأموریت‌های فرهنگی توسط سازمان‌ها و نهادهای ذیربط و عدم تلاش لازم هماهنگ‌ساز توسط نهادهایی چون شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای فرهنگ عمومی کشور.

 

16- فقدان راهبرد مناسب و کارآمد در جهت به کارگیری همة توانائی‌های فکری و فرهنگی کشور و نیز فقدان سیاست منسجم فرهنگی برای رشد خلاقیت‌های فردی و مشارکت‌های جمعی و گروهی فرهنگی.

 

17- افزایش تبلیغات رسانه‌های غربی علیه اسلام جهت ایجاد جو اسلام هراسی در جوامع خویش از رهگذر تبلیغ مواردی چون پیوند بنیادگرایی اسلامی با تروریسم، عدم سازگاری اسلام با دمکراسی و استفاده ابزاری از دین در کشورهای اسلامی و به طو کلی القای برداشت‌های نادرست از برخی مفاهیم دینی.

 

18- فقدان سیستم مناسب ارزیابی و کنترل کیفی عملکردهای فرهنگی در داخل کشور.

 

19- وجود شکاف بین مدیریت‌های فرهنگی و مراکز تحقیقاتی و به طور کلی بی‌توجهی به امر مطالعه و پژوهش در امور و فعالیت‌های فرهنگی و نیز روزمرگی و عمل‌زدگی ناشی از فراموش نمودن آموزش و تحقیق در عرصه‌ی مدیریت فرهنگی از آسیب‌های سیاست فرهنگی به عنوان خط‌مشی نرم‌افزاری نظام مردم سالاری دینی، عدم تناسب بین سیاست‌های اعلامی و اعمالی، شعارزدگی و اعلام طرح‌ها قبل از تأمین بودجه و منابع مالی نیاز است.

 

ب) راهکارهای تقویت و گسترش توان بهره‌گیری از قدرت نرم در انقلاب اسلامی

 

به نظر می‌رسد بهترین راه ارتقای توان بهره‌گیری از قدرت نرم در فرآیند انقلاب اسلامی اهتمام به اصلاح مدیریت فرهنگی در کشور باشد. در این زمینه می‌توان به برخی راهکارها برای ارتقای سیاست فرهنگی کشور و توان نرم‌افزاری انقلاب اسلامی اشاره کرد:

 

1.هماهنگی میان سیاست‌های فرهنگی بخش دولتی و غیردولتی.

 

2.مشخص کردن ضوابط و قوانین حاکم بر سیاست‌های فرهنگی.

 

3.ایجاد انگیزه و تشویق فعالیت‌های فرهنگی در ابعاد اجتماعی، راهبردی، مالی و رسانه‌ای.

 

4.برنامه‌ریزی جامع و فرابخشی و طراحی فرهنگی با در نظر گرفتن اصول ارزشی، امکانات و تسهیلات و ابزارهای موجود و ارادة مردم و نخبگان و نیز تدوین سیاست‌های فرهنگی جامع، صریح، روشن و هدفمند براساس ملاحظات فرهنگی جامعه داخلی و بین‌المللی.

 

5. ایجاد وفاق بین نخبگان فکری، فرهنگی و سیاسی به منظور برقراری وحدت و ثبات سیاسی و فکری در جامعه و سرمایه‌گذاری در ایجاد و گسترش مشارکت جمعی بر اساس تقویت ارزش‌های مشترک فرهنگی و نیز توزیع گسترده‌ی برخی مفاهیم و واژه‌های فرهنگی و مفهوم‌سازی ارزشی.

 

6.تقویت آموزش در جهت ترویج و گسترش فرهنگ عمومی کمال جویی، علم طلبی، صداقت و سلامت و ارتقای آگاهی‌های مدیران و کارکنان نهادهای فرهنگی.

 

7.گسترش میزان تبادل فرهنگی میان بخش‌های دولتی و غیردولتی در جهت افزایش تحرک فرهنگی- اجتماعی و اعتلای روحیة تحقیق و ابتکار و ارتقای دانش و آگاهی عمومی براساس مبادله و رابطة فرهنگی میان نهادهای دولتی و غیردولتی.

 

8.اهتمام به مدیریت متنوع، منعطف، پویا، شبکه‌ای، چندبخشی، میان‌رشته‌ای، مشارکت‌گرا، کارآمد، برنامه‌ریز، خلاق و با ثبات رأی.

 

9.محوریت قانون و قانونگرایی در تمامی کنش‌های فرهنگی و رفتارهای اجتماعی، رعایت حقوق شهروندی و منزلت و کرامت انسانی و حیثیت اجتماعی و پرهیز از بروز بحران‌ها و تنش‌های قومی.

 

10.بها دادن به توسعه فرهنگی و تنوع یافتگی با اهتمام به نقش نهادهای واسط اجتماعی و فرهنگی و نهادینه شدن مشارکت فرهنگی و فرهنگ مشارکتی به عنوان سرمایه‌ اجتماعی.

 

11.طراحی، برنامه‌ریزی و آینده‌نگری فرهنگی بر اساس قواعد وسع و تدرج، تفکیک اصول از فروع، تقدم و اولیت‌بخشی به عناصر دینی و ارزشی.

 

12.ترویج و تحکیم آموزه‌های مکتب اسلام و اندیشه حضرت امام در باور و عمل مسئولان و آحاد جامعه، بسیج دستگاه‌های تعلیم و تربیت کشور و تحرک جدی و تلاش عمیق و هماهنگ آنان در جهت گسترش ارزش‌ها و هنجارهای بومی و تقویت فرهنگ بسیجی شامل فرهنگ ایثار، شجاعت، عزت نفس، تواضع، اخلاص، تسلیم و بندگی در برابر خدا، غیرت و حیا، حق‌مداری و مسئولیت‌پذیری.

 

13.تحرک فعال نهادهای فکری، آموزشی، تبلیغاتی و فرهنگی در جهت ارتقای قدرت نرم‌افزاری ایران از رهگذر تصویرسازی مثبت رسانه‌ای، تحرک سازمان‌یافتة نرم‌افزاری، نظریه‌پردازی و اندیشه‌ورزی و تقویت جنبش نرم‌افزاری در حوزه‌های فردی و اجتماعی.

 

14.توجه به دیپلماسی غیردولتی در عرصة فرهنگ، تبلیغات، اطلاعات و ارتباطات و بهره‌گیری از دیپلماسی عمومی و فرهنگی از طریق تقویت رسانه‌ها و وسایل ارتباط جمعی به منظور تجدید نظر در نحوة بیان مواضع بر اساس اصول تدرج و وسع و ساده‌زیستی مفاهیم و واژه‌های ثقیل برای درک پیام‌های انقلاب اسلامی توسط دیگران و تلاش برای انتقال مفاهیم به صورت زیبا و جذاب در راستای ارتقای توان تغییر در ذهنیت دیگر بازیگران و تلاش برای زدودن چهرة افراطی‌گری از اسلام و خرافه‌زدایی از دین
ارسال شده از افسر جنگ نرم علی غلامی